Thursday, October 23, 2008

Paghikab

Sa tuwing tayo ay nakakaramdam ng pagkaantok, pagkabato, pagkapagod o pag tayo'y nakakakita ng himuhikab, tayo ay napapahikab din. Ano nga ba ang nasa likod ng gawaing ito? bakit tayo humihikab? at bakit nakakahawa ang paghikab? Ano ang dahilan kung bakit tayo humihikab?


Ang paghikab ay isang imboulntaryo na gawain na kung saan ito'y hindi natin mapipigilan o makokontrol. Ang lahat ng tao ay humihikab, kahit ang mga hayop ay humihikab din. Sinasabing kahit ang mga batang nasa loob pa lamang ng sinapupunan ng magulang partikular sa mga sanggol na 11 linggo na ay nakakahikab na rin. At mas madalas daw na humihikab ang mga lalaki dahil sa mas marami silang muscles sa katawan na nangangailangan ng oxygen(Walter Smitson, propesor ng psychiatry and director of the Central Clinic, Department of Psychiatry, University of Cincinnati Medical Center). Ang pagtibok ng ating puso ay bumubilis ng 30% sa tuwing tayo ay humihikab. At ang normal na paghikab ay tumatagal lamang ng 6 na segundo. Sa tuwing tayo ay nakakaramdam ng pagkapagod o pagkabagot, ang ating paghinga ay nagiging iba sa ating normal na paghinga. Ito ay mas mabagal kaysa sa normal kaya naman ito ay nagdudulot ng pagkabawas o pagkakulang ng oxygen sa ating katawan. At sa teoryang ito, ayon naman kay Dr. George A. Bubenik, M.D., ng University of Guelph in Ontario, Canada, ang paghikab ay nakakapagpadagdag ng supply ng oxygen at nakakapagpabawas ng carbon dioxide sa ating katawan. Ngunit hindi ibig sabihin na ang paghinga ng maraming oxygen ay nakakabawas ng ating paghikab. At hindi rin ibig sabihin na ang paghinga ng maraming carbon dioxide ay makakapagpadagdag ng ating paghikab. Maaaring sa ibang tao ay insulto para sa kanila ang paghikab ng ibang tao sa harap nila, ngunit ayon sa pag aaral, ang paghikab daw ay isang manipestasyon ng paggana ng utak ng tao na nagdudulot ng paginit nito. Kaya’t sa tuwing umiinit ito ay humihikab ang tao upang mapalamig ang ating utak. Ito rin ay nangyayari dahil sa mga neurotransmitters sa ating utak na nag cocontrol sa ating emosyon, pagkagutom, mood atbp. Mas maraming supply ng mga neurotransmitters, mas madalas tayo na hihikab.


Isa pang teorya ay ang paghikab daw ay isang uri ng paguunat. Pinapataas nito ang ating blood pressure at ang bilis ng pagtibok ng ating puso habang inuunat an gating panga at ang mga muscles at joints nito. Ang Surfactant, isang mistulang langis na bumabalot sa ating baga na tumutulong sa ating paghinga at tumutulong sa pag iwas sa pagguho ng ating baga ay isang substansya na ikinakalat sa ating baga sa pamamagitan ng paghikab. Kaya't sinasabi sa teryang ito na ang pagpigil sa ating paghikab ay magdudulot ng kahirapan sa ating paghinga. Isa pang kagandahan sa paghikab ay ang pagpapalamig nito sa ating utak at ito ay ayon sa hypethesis ni Andrew C. Gallup at Gordon Gallup ng University of Albany(2007). Ito ay napatunayan nang sila ay gumawa ng isang experimento kung saan ang mga subjects ay binigyan at pinaglagay ng heat packs sa noo nila habang nanonood sila ng isang palabas ng mga taong humihikab. Ang mga subjects ay nakaramdam at nagpakita ng paghikab ng mas maraming beses kaysa sa noong sila ay naglagay naman ng cold packs sa kanilang noo. At upang maiwasan ang madalas na paghikab, ang paghinga sa pamamagitan ng ilong ay makakatulong dahil isa rin itong paraan ng pagpapalamig ng ating utak. Sinasabi rin na ang paghikab din ay nakakatulong sa regulasyon ng temperatura ng ating katawan.


Ang paghikab din daw ay nakakabagbalanse ang pressure sa ating ear drums. Nangyayari ito sa sandaling tayo ay humikab at nakarinig at naakramdam ng pagputok sa ating tenga na ang tanging taong humihikab lamang ang nakakarinig. Madalas itong mangyari pag tayo ay nasa mga lugar na matataas ang pressure gaya ng sa loob ng eroplano, sa kabundukan kapag tayo ay umaakyat at bumababa, na nagiging dahilan ng pagkatabingi ng ating ear drums sa halip na ito ay pantay o tuwid lamang.


Bakit nga ba nakakahawa ang paghikab? Kahit ang pagbabasa tungkol sa pahikab ay nakakahikab din...at 55% ng mga tao ang hihikab din makalipas ang 5 minuto matapos makakita ng ibang taong humihikab. Alam nyo ba ba ang mga bulag ay humihikab ng mas maraimng beses kapag nakakarinig ito ng audio tape ng mga humihikab? Ayon kay Catriona Morrison, isang lecturer ng sikolohiya sa University of Leeds, ang pagkahawa daw sa hikab ay isang uri ng pagpapakita ng “empathy” sa humihikab. Ibig sabihin, binibigyan nating halaga, simpatya o pag intindi ang nararamdaman ng isang humihikab na tao. Sa isang siyentipikong pagpapakahulgan, ang dahilan ng pagkahawa sa paghikab ay ang “mirror neurons”. Ang mirror neurons ay ang ating ginagamit sa paggaya sa gawain at ginagawa ng iba at sa pagkatuto o pagaaral ng mga lenggwahe. Ang hikab din daw ayon sa mga pagaaral ay isang uri ng “herd instinct” kung saan sa isang grupo ng mga hayop, ang paghikab ay isang paraan ng pagkakaisa sa nararamdaman nila gaya ng paghikab ng isang hayop sa harap ng kaniyang mga kasama upang maiparating niya sa iba ang pagkapagod na nararamdaman niya. Sa ganitong paraan, ang kanyang mga kasama ay hihikab din at makikiayon sa kanyang nararamdaman. Ayon din kay Gordon Gallup, ang nagsabing ang pagkihab ay isang paraan ng pagpapalamig ng utak, ang paghikab daw ay maaaring nagsimula sa nakaraan kung saan ang paghikab daw ay isang uri ng mensahe na may kaaway na paparating o may masamang mangyayari.



Ang paghikab sa mga hayop ay may iba-ibang gamit sa pakikipagkomunikasyon. Para sa mga Baboons, ito ay ginagawa upang takutin ang kanyang mga kaaway at inilalabas nya ang kanyang ngipin. Para naman sa mga Siamese Fighting Fish, hihikab lamang sila pag sila’y nakakita ng kanilang kaparehong lahi at minsan ay may kasama pang pag atake sa kanila. Ang mga Guinea Pigs naman, ang paghikab ay isang paraan ng pagpapakita ng kanilang galit at pagiging superyor. Sa mga Adelie Penguins, ang paghikab ay isang paraan ng panliligaw. Sa mga tao naman, ayon kay Walter Smitson isang propesor at dirktor ng Central Clinic, Department of Psychiatry, University of Cincinnati Medical Center, ang paghikab ay maaaring magpahayag ng di berbal na mensahe sa ating mga kasama o kausap. Humihikab din tayo kapag tayo ay nakakaramdam ng mga matitinding emosyon.


Ngunit kung may kagawian ang paghikab, mayroon din naming mga paniniwala tungkol dito. Sa mga Griego, ang paghikab daw ay hindi idinudulot ng pagkabagot kundi ito daw ay nangyayari dahil ang kaluluwa daw ng isang tao ay tumatakas sa ating katawan upang sumama sa mga panginoon sa langit. Ang iba pang paniniwala sa paghikab ay kapag hindi daw tinakluban an gating bibig sa paghikab ay maaaring pasukan ito ng demonyo at nakawin ang kaluluwa ng humihikab. Sa sinaunang sibilisasyon sa Maya, ang paghikab naman ay isang uri ng pagpapakita ng “subconscious sexual desires.” Sa Latin America, sa Kanlurang Asya, at sa Central Africa, ang paghikab daw ay isang produkto na may ibang nakakaalala sayo o ikaw ay pinaguusapan.


May mga masama ring naidudulot ang sobrang pahikab, at ito ay maaaring maging dahilan ng pagkakaroon ng vasovagal reaction na nagdudulot ng pagbagal ng pagtibok ng puso. Bababa ang blood pressure ngisang tao at mababawasan ang pagsupply ng dugo at sa halip na ang dugo ay magpunta sa sa ulo ay magpupunta ito sa mga binti. Isa pang karamdaman na maaaring maidulot ng labis na paghikab ay ang Aoritic Aneurism dahilan sa pagkakaroon ng highblood pressure at atherosclerosis o ang pagtigas ng arteries. Maaari itong mangyari sa dibdib at sa puson ng taong may karamdaman. Ito ay nangyayari kapag nagkaroon ng punit ang aorta at sa paglaki ng punit na ito ay ang part eng aorta na kung saan hindi dumadaloy ang dudo ay mapupuno at maaaring maitulak ang mga sanga ng ng aorta. Maituturing na sintomas sa mga karamdamang nabanggit ay ang labis na paghikab kasabay ang labis na pagtulog sa umaga.





Sanggunian:


http://www.medterms.com/script/main/art.asp?articlekey=7713

http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003096.htm

http://www.msnbc.msn.com/id/3076713

http://www.medterms.com/script/main/art.asp?articlekey=7713

http://www.kidshealth.org/kid/talk/qa/yawn.html

http://www.uc.edu/news/ebriefs/yawn.htm


Tuesday, October 21, 2008

mga katanungan na may halong kalokohan.

may mga bagay sa mundo na mahirap ipaliwanag kung bakit ganito, bakit ganun( prang sineskwela lang ang dating ah)


  1. Bakit sa gabi lang may nagtitinda ng balot?
  2. Kung balot ay tinitinda sa gabi, bakit sa umaga rin lang tinitinda ang taho?
  3. Para saan ang peace sign tuwing kinukuhanan ka ng picture? Di ba kaya lang ginagawa ang peace sign eh dahil sa baka makapikon ka ng tao o kahit anong negatibo mang maidudulot sa iba?
    • kung ganun narin lang, ibig sabihin ba noon naooffend ang tao sayo pag tinitignan ka nila? napipikon? bkt? panget? wahahahha!
  4. Bakit ang mga Pinoy, puro gaya?
  5. Bakit kailangan pang tagalugin ang mga kanta ng kano gaya ng umbrella, clumsy, zombie, you look wonderful tonight, low at kung ano-ano pa. (Narinig ko yan sa isang jeep na nasakyan ko lately. Parang may isang buong compilation sya ng mga kantang tinagalog... BADUY! nakakapikon!)
  6. Bakit ayaw natin ng locally made na gamit? (guilty as charged.hehe)
  7. Pag kaya nag "psst", "hoy" at "ui" tayo pag nasa ibang bansa, malalaman kaya natin na tao ang tinatawag natin?
  8. Sa mga taga Iglesia ni Kristo: anong mangyayari sa inyo(physically) pag kumain kayo ng dinuguan? hehe..
  9. Sino ang nagimbento ng Arinola? babae kaya siya o lalaki?
  10. Uso pa ba ang harana ngayon?
  11. Tumatalon ka ba tuwing bagong taon? kung oo, tumangkad ka ba naman?

paunawa:
ang mga kanatungan na ito ay may mga halong kalokohan.
Matino pa po ang aking pagiisip. hehehe^^,

Saturday, October 11, 2008

we'll be someone

soon everything would be over
all of the worries and pain would be gone
as we falter to a different horizon
we can land to the place where we've once imagined

we may be no one in this moment
but someday we'll be a someone
we may not move out of our shadows
but someday, light would shine through us

we don't need praises to shine
we want the experience for wisdom
we don't need to show off ourselves for popularity
all we need is to prove that we're worthy

and if one day you'll see us soaring
maybe someday you'll realize what we're once aiming
we've come through a lot of obstacles
and now we're almost close to what we've worked hard for

Friday, October 3, 2008

either or neither?

good luck,.. or just plain miracle?
i'm still in shock and in doubtof what happened this day.
maybe what they saw and heard was really the real thing.
but, there's still a part of me that tells me that there's something wrong that had happened,
and there's a part that tells me that we deserved it.

whatever it is, i know there's a good reason about what had happened this day,
plain luck and,... yes, a miracle..


maybe what i did was right.

i didn't expect anything in return. i, including my group, just did what we feel that's right. we did it not to win but to just enjoy the performance. that's it! we're not up to the prize or anything tangible,.. what we wanted was to do it for ourselves and to prove that we can do ut as much as anybody can^^,

Tuesday, September 2, 2008

Field Trip

“Anong oras na? nakuuu!! patay na!” ang nagmamadaling sabi ni Isagani sa kanyang ina.
“Field trip pa naman namin ngayon! nakuuuu!!!”
Tarantang taranta siya sa paghahanda para sa eskwelahan. Kinuha niya ang kanyang mga gamit na inihanda dalawang linggo na ang nakakaraan sa sobrang paga eksayt sa paparating na field trip ngayon.
Dali-dali siyang naligo at nagbihis para makaabot sa usapang oras na magkiita sa paaralan. Hindi na siya nakakakain ng umagahan dahil wala na ring oras para gawin niya iyon. Di na niya magawang kausapin ang mga tao sa paligid niya habang naghahanda sa pagpasok.

“Nay, tay, aalis na po ako.” Ang nagmamadaling sabi ni Isagani sa kanyang magulang habang nagmamano.

“Sa...” ang sabi ng kanyang ina. Di na niya natuloy ang kanyang sinasabi dahil nagmamadali siyang tumakbo papalabas ng bahay.

Tinakbo na ni Isagani ang paglabas niya sa bahay at dumiretso na sa kanto ng eskinita kung saan hahanap siya ng masasakyang tricycle. Di na niya nagawang intindihin pa ang sinabi ng kanyang nanay.

“Dali.. Ang tagal naman..” ang inip na inip na sabi ni isagani dahil mahuhuli na siya sa field trip nila.

Tago kasi ang kanilang lugar. Malayo sa mismong kalsada kaya't gustuhin man niyang lakarin na lamang ito ay di nya magawa dahil mas matagal ang makokonsumong oras niya sa paglalakad papalabas ng kanilang lugar.

Maya- maya lamang ay may nakita nang tricycle si Isagani. Saktong sakto lamang dahil isa na lamang ang upuan na natitira sa likod ng tsuper ng tricycle. “Sa palengke po” ang dali daling sabi ni Isagani sa tsuper habang sumasakay sa sasakyan.

Di pa nakakalayo ang tricycle ay may naamoy si Isagani na hindi kanais nais.
“Kaya pala itong pwesto na lang ng tricycle ang walang umuupo kanina.” Ang sabi ni Isagani sa kanyang sarili.
Amoy araw at pawis na natuyo at tila ayaw kalimutan ang bakas ng kahapon kaya't hindi naligo ang nagmamaneho ng sinasakyan niya. Ang masaklap pa sa pangyayaring iyos ay nasa likod siya nito at ang direksyon ng hangin ay papalikod kaya't di nya magawang iwasan ang gumuguhit sa ilang na amoy ng mamang ito.

Tiniis na lamang ni Isagani ang masaklap na kapalaran niya kayat kinuha na lamang niya ang kanyang panyo at tinakluban ang kanyang ilong hanggang sa makarating siya sa palengke kung saan sasakay naman siya ng jeep papunta ng paaralan.

Makalipas ang ilang minuto ng hirap na paghinga ay nakarating narin siya sa sakayan ng jeep. Binayaran na niya nag pamasahe at nagmamadali siyang humabol sa papaalis ng sasakyan patungo ng kanyang paaralan. Maswerte siya sa pagkakataon na ito dahil maayos naman ang jeep na nasakyan niya.
“Sa Maligaya po.” ang saad ni Isagani habang inaabot ang kanyang bayad.
Maligaya ang pangalan ng paaralang pinapasukan niyang paaralan. Taliwas ito sa nararamdaman ng mga studyante habang sila ay nagkaklase sa masikip na silid.
Ang mga palikuran na mano mano ang flush, na halos di na magamit dahil sa mapang-akit na halimuyak na ibinibigay nito kahit dadaan ka lamang sa harapan ng palikuran.
nakakaawa kung tutuusin ang mga bata subalit sa tagal na nilang pumapasok dito ay nagagawa narin nila itong tiisin pa.

Biglang nakaramdam ng pagkaanotk itong si Isagani kayat naisipan niyang matulog muna ng kaunting oras. Alam niyang hindi siya lalampas dahil lahat naman ng jeep sa kanilang lugar ay tumitigil sa tapat ng paaralan tuwing dadaan sila roon.

Lumampas! patay na..tulog parin si Isagani.. Ginising siya ng kanyang katabi at sinabing nakalampas na sa kanyang paaralan ang jeep. Pinara ni Isagani ang jeep at bumaba ito agad.

“Maglalakad nanaman ako. Kailangan ko ng bilisan!”

Nagtataka si Isagani kung bakit sa dinami-dami naman ng jeep s kanilang lugar, iyong jeep na lamang na iyon ang bukod tanging hindi huminto sa paaralan.

Pinalampas na lamang niya ito at hihingal-hingal siyang naglakad patungo sa kanyang paaralan. Nang makarating siya sa paaralan, tahimik na rito at alam ni Isagani na nahuli na siya sa usapang oras. Naiwan na siya ng sasakyan. Pumasok na siya sa loob ng paaralan at dumiretso sa silid aralan nila.

“walang tao...” saad ni Isagani. Hinanap niya ang kanyang mga kamag-aral subalit di niya sila makita. Papaiyak na siya sapagkat matagal niyang pinaghandaan ang araw na iyon. Di niya lubos maisip kung bakit siya iniwan ng sasakyan at ng mga kalase niya.

“Patay sakin ung mga yun! iniwan ako!” ang paasar at paiyak na bulong ni Isagani.

Maya-maya lamang ay nakasalubong niya ang isang guro na ngingiti-ngiti sa kanya.

“Iho, bakit ka umiiyak?” ang sabi ng guro.

Di umiimik si Isagani kaya't nagsalita muli ang guro nila.

“Bakit ka nga pala naandito ngayon?”

“Naiwan po ako ng sasakyan.. di nila ako hinintay..” ang himihikbing sabi ni Isagani sa kanya.

“Naiwan? Bakit? Saan ba kayo papunta ngayon?”

“Field trip po kasi namin ngayon. Tinanghali ako ng gising kaya po hindi na ako nakaabot sa usapan naming oras.”
Natawa ang guro sa sinabi ni Isagani.

“Iho, Sabado pa lamang ngayon. Sa Lunes pa iyon di ba?” di ka ba nasabihan ng magulang mo na Sabado ngayon?”

Bigla ni Isagani naalala na may sinasabi nga pala ang nanay niya sa kanya habang siya ay nagmamano at nagpapapalam sa kanyang mga magulang.

“Ayun pala po ang sinasabi ng nanay ko sa akin kanina...” and sabi ni Isagani.

by: Patricia V. Aquino

Blank Perfection

i'm staring at you now
please tell me we're okay
i'm not saying that we should end this
and if it will, please not in this way

we both know we're wrong
but why does it have to be like this?

i hate it when we fight
i hate it when you cry
i hate the words that leads to goodbye
we both know we're inlove
and we both feel the same
and no matter how we try
all we have is but a blank perfection

maybe it's the reason
why we got along so fast
we're both aware of our imperfections
and we know that we're not the same

we both know we're wrong
will this be last of our endless fight?

by: Patricia V. Aquino

Saturday, August 23, 2008

Heaven's Waiting

i'm listening to every breath
can you hang on for me?
will you leave me this easy?
if i could just cheat death
for you to stay with me..

hold on, just hold on
don't leave me this way

i would take you
to the places that we've never been
i would do anything
just to keep you with me
i won't let you go this easy
nor let Him take you away from me
but if heaven's really waiting for you
could i just steal a minute?
and be with you till your last breath


*the composition is about a guy who's girlfriend is dying.

it just popped up into my mind that's why i made a composition about it.


by: Patricia V. Aquino